“วันสารทจีน” เป็นอีกวันสำคัญของพี่น้องชาวแดนมังกร รวมไปถึงคนไทยเชื้อสายจีน โดยวันสารทจีนจะตรงกับวันเพ็ญ 15 ค่ำ เดือน 7 ตามปฏิทินโบราณของจีน ซึ่งวันสารทจีนปี 2565 จะตรงกับวันศุกร์ที่ 12 สิงหาคม 2565 และก็ใกล้อีกไม่กี่วันนี้แล้ว เนื่องจากวันสารทจีนเป็นวันที่ลูกหลานแสดงความกตัญญูแก่บรรพบุรุษผู้ล่วงลับไปแล้ว ด้วยการจัดโต๊ะไหว้ที่พรั่งพร้อมไปด้วยอาหารคาว-หวาน ขนมและผลไม้ครบครัน โดยจัดเตรียมไว้เป็นชุดๆ นิยมจัดเป็นประเภทละ 3 – 5 อย่าง ด้วยกัน
ของไหว้วันสารทจีน: อาหารคาว
อาหารคาว 3 อย่าง จะเรียกว่า ‘ซาแซ’ แต่ถ้าเตรียมไว้ 5 อย่าง เรียกว่า ‘โหงวแซ’ โดยจะนิยมจัดเตรียมชุดไหว้ด้วยอาหารคาวหวานที่มีความหมายมงคล วันสารทจีน ประกอบด้วย
- ไก่ต้มทั้งตัว รวมเครื่องใน หมายถึง ความเจริญรุ่งเรือง ก้าวหน้าในหน้าที่การงาน
ควรใช้ไก่ทั้งตัว ปีกไม่หัก หนังไม่ถลอก มีเครื่องในครบ โดยเฉพาะ “ตับ” ที่มีลักษณะคล้ายหมวกขุนนางจีน แสดงถึงอำนาจวาสนา
- เป็ดต้มพะโล้ทั้งตัว รวมเครื่องใน หมายถึง สิ่งบริสุทธิ์ ความสามารถที่หลากหลาย เพราะเป็นอยู่ได้ทั้งบนบกและลอยในน้ำ
- ขาหมูพะโล้ หมายถึง ขาหมูเหมือนกับก้อนทอง มีความหมายถึงความมั่งคั่ง ความอุดมสมบูรณ์ มีกินมีใช้
- ปลานึ่งทั้งตัว รวมเครื่องใน ไม่ขอดเกล็ด หมายถึง สัญลักษณ์แห่งโชคลาภ ความอุดมสมบูรณ์ เหลือกินเหลือใช้ เนื่องจากคนจีนแต้จิ๋วเรียก ‘ปลา’ ว่า ‘ฮื้อ’ พ้องเสียงกับคำที่มีความหมายว่า ‘เหลือเฟือ’
- ปลาหมึก หมายถึง ความอุดมสมบูรณ์ เหลือกินเหลือใช้
- ปู หมายถึง มีชื่อเสียงและบารมี เพราะปูเปรียบเหมือนเป็นอาหารขององค์จักรพรรดิ มีราคาแพง
- กุ้ง หมายถึง ความสุข และชีวิตรุ่งเรือง เพราะเมื่อกุ้งสุกจะกลายเป็นสีแดง ซึ่งเป็นสีแห่งสิริมงคล
ของไหว้วันสารทจีน: ของหวาน
ชุดขนมหวาน 3 อย่าง เรียก ‘ซาเปี้ย’ และขนมหวาน 5 อย่าง เรียก ‘โหงวเปี้ย’
- ขนมเทียน หมายถึง ชีวิตรุ่งโรจน์โชติช่วงเหมือนแสงเทียน ทำสิ่งใดก็ราบรื่น และมีความหวานชื่น
- ขนมเข่ง หมายถึง มีชีวิตที่หวานชื่น อุดมสมบูรณ์
- ขนมกุยช่าย หมายถึง ประสบแต่ความโชคดี มีชีวิตยืนยาว
- ขนมถ้วยฟู หมายถึง ความเจริญงอกงาม เฟื่องฟู สมบูรณ์พูนสุข
- ขนมเปี๊ยะ หมายถึง ความสมหวัง สมบูรณ์
- ขนมโก๋ หมายถึง ความร่ำรวย ความเป็นอยู่ที่ดี (ขนมโก๋มักจะอยู่ในพิธีมงคลของจีน)
- จันอับ หมายถึง มีชีวิตที่หอมหวาน และเจริญงอกงาม
- หมั่นโถวหรือซาลาเปา หมายถึง ห่อเงินห่อทอง ห่อโชคลาภให้ลูกหลาน เพราะคำว่า ‘เปา’ แปลว่า ‘ห่อ’
ของไหว้วันสารทจีน: ผลไม้
ผลไม้ 3 อย่าง เรียก ‘ซาก้วย’ ส่วนผลไม้ 5 อย่าง เรียก ‘โหวงก้วย’ สำหรับผลไม้ที่มีความหมายมงคลและนิยมนำมาจัดชุดไหว้วันสารทจีน ได้แก่
- แก้วมังกร หมายถึง ความอุดมสมบูรณ์ ความเป็นสิริมงคล เพราะแก้วมังกรภาษาจีนคือ ‘หั่ว หลง กั่ว’ ซึ่งคำว่า หลง คือ มังกร สัญลักษณ์แห่งความอุดมสมบูรณ์ และสีแดงของแก้วมังกร เป็นสีแห่งสิริมงคล
- กล้วย หมายถึง มีลูกหลานสืบสกุล มีบริวาร เพราะกล้วยแตกหน่อง่ายและให้ผลเยอะ
- ทับทิม หมายถึง มีบุตรชายมาก มีบุตรที่ดี
- ลูกพลับ หมายถึง ความรุ่งเรือง ราบรื่น มีความยั่งยืน จิตใจเข้มแข็ง
- ส้ม หมายถึง ความโชคดี ความร่ำรวย เพราะชาวจีนเรียกส้มว่า ‘ไต้กิก’ ซึ่ง ไต้ แปลว่า ‘ใหญ่’ และ กิก แปลว่า ‘มงคล’ ส้มจึงมีความหมายว่า มงคลอันยิ่งใหญ่ หรือ มหาสิริมงคล
- สาลี่ หมายถึง โชคลาภ ความมั่นคง
- สับปะรด หมายถึง กวักโชคกวักลาภ กวักเงิน กวักทอง เพราะ สับปะรดภาษาจีนแต้จิ๋วคือ ‘อั่งไล้’ ซึ่งคำว่า อั่ง แปลว่า ‘สีแดง’ และ ไล้ แปลว่า ‘เรียกมาหา’
- องุ่นแดง หมายถึง ความร่ำรวย ความเจริญงอกงาม มีอายุยืน
- แอปเปิลแดง หมายถึง ความสงบสุข ไร้โรคภัยเบียดเบียน เพราะแอปเปิ้ลแดงภาษาจีนแมนดารินออกเสียงว่า ‘ผิงกั่ว’ ซึ่ง ผิง แปลว่า ‘ความสงบสุข’
สำหรับอาหารที่จัดไหว้บรรพบุรุษสำหรับความเชื่อของชาวจีน เมื่อเสร็จจากพิธีไหว้ ก็แจกจ่ายให้ลูกหลานภายในครอบครัวเท่านั้น ไม่ควรให้กับคนอื่นที่ไม่ใช่ญาติ และควรทานให้หมด ห้ามเหลือทิ้งเด็ดขาด และ กำจัดขยะเศษอาหาร ทำความสะอาดให้เรียบร้อย เพื่อความเป็นสิริมงคลแก่ชีวิตของลูกหลานทุกคน ให้มีแต่ความโชคดี
